چگونه پس انداز کنیم، چگونه قسمتی از پولمان را برای مواقع ضروری‌تر، برای سرمایه گذاری یا برای خرید وسایل و امکانات کنار بگذاریم؟ در این مقاله تلاش کرده‌ایم به سوالاتی که در زیر آمده است، پاسخ دهیم؛ چون به هرحال، پس انداز کردن برای روز مبادا از اصلی‌ترین دغدغه‌های ماست.

سؤالات زیادی که ذهن ما را روزانه قلقلک می‌دهد، از قرار زیر است:

• چطور پس انداز کنیم ؟
• چگونه با پول کم پس انداز کنیم ؟
• چگونه خرج کنیم؟
• چگونه مخارجمان را کنترل کنیم؟
• چگونه پول خود را دو برابر کنیم؟
• چگونه سریع پول جمع کنیم؟
• چگونه ولخرجی نکنیم؟
• پول‌هایمان را چه کنیم؟
• چگونه پس انداز داشته باشیم؟

این‌ها سوالاتی است که در ذهن شماست! در این مقاله به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

اهمیت پس انداز کردن پول؛ چرا پس انداز کردن مهم است؟

پس انداز کردن، مترادف است با آینده‌نگری؛ داشتن پس انداز کمک می‌کند در مواقع حساس و مورد نیاز بتوانیم از آن استفاده کنیم.

از زاویه‌ای دیگر می‌توان گفت پس انداز کردن از این جهت خوب است که خیالمان را راحت می‌کند که اگر گیر افتادیم یا در مضیقه بودیم، چندان به ما سخت نخواهد گذشت.

داشتن یک حساب پس انداز به ما کمک می‌کند بتوانیم مقداری از درآمد خود را پس انداز کنیم. هزینه ها در طول زندگی روزمره متفاوت و مختلف هستند بنابراین برای پس انداز لازم است تا یک برنامه ریزی خوب داشته باشیم.

به بیان دیگر، می‌توانیم بگوییم پس انداز کردن یک پشتوانه محسوب می‌شود؛ حتی اگر در ابتدا مبالغ اندکی را برای پس انداز در حساب خود قرار دهیم، کم کم میتوانیم یک پس انداز خوب داشته باشیم.

پس انداز کردن سخت است یا آسان؟

واقعیت این است که پس انداز کردن ظاهراً کاری آسان به نظر می‌رسد؛ اما کافیست «پول لازم» شویم. آن وقت است که تازه یادمان می افتد چرا تا به حال پس انداز نکرده‌ایم. این قضیه را از سر می‌گذرانیم. دوباره مدتی بعد پول لازم می‌شویم و دوباره تصمیم می گیریم  پس انداز کنیم؛ و این دور باطل مرتب ادامه خواهد داشت!

برای همین هم شاید کمی سخت باشد که بخواهیم روش‌های نوین پس انداز کردن را یاد بگیریم.

• مطلب مرتبط: هوش مالی چیست؟ هرآنچه در مورد آن باید بدانید!

پس انداز کنیم که چی؟ مزایای پس انداز کردن

خیلی از ما و شما از دسته آدم‌هایی هستیم که دوست داریم روزی از پول‌های پس انداز شده‌ استفاده کنیم، اما هیچوقت موفق به پس انداز کردن (دستکم به مدت طولانی) نشده‌ایم! برای اینکه نمی‌دانیم چگونه پس انداز کنیم.

همین اول کار بگویم که نه این راهنما و نه هیچ راهنمای دیگری وحی منزل و واجب الاجرا نیست. اوضاع مالی هر کسی به خودش مرتبط است. چون هرکسی در درآمد و هزینه سلیقه‌ای خاص دارد؛ و می‌تواند اقداماتی انجام بدهد که این اوضاع را تغییر دهد.

درست است که می گویند «پول خوشبختی نمیاره» اما بی پولی هم مشکلات خاص خودش را دارد.

زیگ زیگلار سخنران سرشناس در این باره می گوید:

داشتن پس انداز می‌تواند این مزایا را به دنبال داشته باشد:

1- برای مشکلات ناگهانی راه‌حلی فوق‌العاده است

ناگهان در زندگی هرکدام از ما ممکن است مشکلی پیش بیاید. مریض شدن، عمل جراحی ناگهانی و یا خراب شدن اتومبیل یا لپ تاپ، می‌تواند برخی از این مسائل باشد. اگر پس انداز کنید، می‌توانید از این صندوق برای رد شدن از مسائل و مشکلات استفاده کنید.

2- برای سرمایه‌گذاری‌های ناگهانی لازم است

گاهی ممکن است شانسی در خانه ما را بزند. در این مواقع اگر پول داشته باشید، می‌توانید در را به روی این شانس سرزده باز کنید. مثلاً ممکن است خانه یا ماشینی را پیدا کنید که صاحبش به دلیل سفر خارج حاضر است به نصف قیمت بفروشد.

در این شرایط چه کسی بدش می‌آید مقداری پول داشته باشد که بتواند از این شانس استفاده کند؟ سرمایه گذاری‌های دیگری هم ممکن است پیش بیاید. ناگهان سهامی در بورس عرضه می‌شود که می دانید اگر در آن سرمایه گذاری کنید قطعاً برد خواهید کرد.

3- می‌توانیم کیفیت زندگی‌مان را با آن بالا ببریم

بالا بردن کیفیت زندگی به میزان پس انداز و درآمد ما وابستگی زیادی دارد. اگرچه پول خیلی زیاد هم مشکلات خودش را دارد اما وقتی پول کافی پس انداز کرده‌اید، می‌توانید هروقت دلتان گرفت یا نیاز داشتید باروبندیل را ببندید و بروید سفر.

4- اگر بخواهید ماشینتان را می‌توانید تعویض کنید

می‌توانید اجناس نو برای منزل بخرید و به طور کلی کیفیت زندگی‌تان را بالا ببرید.

5- می‌توانید کلی کار خوب کنید

بدون اینکه پس انداز کنیم ، بدون پول نمی‌توانید به خیریه‌ها کمک کنید. نمی‌توانید به آزادی زندانیان دیه و مهریه کمک کنید. نمی‌توانید دست کسی را بگیرید؛ اما اگر پول داشته باشید، به راحتی می‌توانید کارهای عام المنفعه زیادی کنید. تا به حال از این جنبه به پول نگاه کرده‌اید؟ می‌بینید پول آنقدرها هم پشتش حرف می‌زنند چیز بدی نیست!

آخه درآمد من کافی نیست! پرکاربردترین بهانه برای پس انداز نکردن این است: «من همینجوریش هشتم گرو نهمه! من خیلی هنر کنم بتونم هزینه‌های زندگی پوشش بدم! دیگه پولم به پس انداز نمیرسه!»

چگونه پس انداز کنیم؟

من به شما می‌گویم خیر. روش‌های زیادی برای پس انداز با پول و درآمد کم وجود دارد. البته این روش‌ها برای همه افراد ممکن است مفید نباشد اما دستکم می‌تواند یاری کننده و راه گشا باشد. بخشی از این روش‌ها را با هم مرور می‌کنیم:

1- سپرده گذاری در بانک‌ها

هرچه هم درآمدمان کم باشد، باید خود را ملزم کنیم که بخشی از آن را پس انداز کنیم. می‌توانید این کار را در بانک‌های معتبر انجام دهید. اگر کمی پول دارید که می‌خواهید آن را به صورت طولانی‌مدت سپرده گذاری کنید با جستجو بین بانک‌ها، بانکی را انتخاب کنید که سود بیشتری به شما می‌دهد.

2- استفاده از کوپن‌های تخفیف

برخی از فروشگاه‌ها به خصوص فروشگاه‌های زنجیره‌ای کوپن‌های تخفیف خوبی ارائه می‌دهند. برخی فروشگاه‌های آنلاین نیز از این تخفیف‌های گروهی زیاد دارند. آن‌ها را بشناسید و خریدهای روزانه‌تان را با آنها انجام دهید.

3- در سبک زندگی‌تان تجدید نظر کنید

یکی از مهم‌ترین راه‌های پس انداز تغییر و اصلاح سبک زندگی است. مثلاً سبک غذا خوردن، سبک پوشش، سبک یادگیری و سبک تفریح. شاید شما در میزان تفریح افراط می‌کنید. این خود هزینه‌های اضافی زیادی را به شما تحمیل می‌کند و اجازه نمی‌دهد پس انداز کنید.

اگر از دسته افرادی هستید که یادگیری را هزینه می دانید، باید بدانید با یادگیری مهارت‌های ضروری، در بلندمدت می‌توانید پس انداز قابل توجهی داشته باشید. اگر سبک غذا خوردن شما به این شکل است که هر روز باید غذایتان را از بیرون تهیه کنید، هم از نظر هزینه‌ای آسیب می‌بینید و هم ممکن است دچار بیماری شوید و بازهم هزینه‌های زیادی به شما تحمیل شود.

بنابراین سعی کنید زندگی خود را یک بار از بالا نگاه کنید و ببینید چطور می‌توانید بهترین سبک زندگی را برگزینید.

4- تلویزیون را خاموش کنید!

اگر از دسته افرادی هستید که زمان زیادی پای تلویزیون می‌نشینید و اخبار بعضاً بی درد نخور را می‌بینید، باید به شما بگویم این کار را متوقف کنید. تبلیغات تلویزیونی، هدف دار ساخته می‌شود و شما را ناخودآگاه تحت تأثیر قرار می‌دهد تا «روحیه مصرف گرایی» شما را تحریک کرده و ترغیبتان کند برای خرید بیشتر.

پس با خاموش کردن تلویزیون هم در مصرف برق صرفه جویی کنید و تحت تأثیر تبلیغات قرار نگیرید.

5- لوازم بدون استفاده را بفروشید

پول وسایلی که به دردتان نمی‌خورد را پس انداز یا سرمایه گذاری کنید. همه ما در انبار خانه‌هایمان وسایلی به درد نخور داریم که سال به دوازده ماه هم از آن استفاده نمی‌کنیم. به آنها نگاهی بیندازید. با این کار هم انبارتان خالی‌تر می‌شود و هم این وسایل دغدغه ذهنی شما نمی‌شود.

6- از قانون سی روز استفاده کنید

قانون سی روز می‌گوید: «اگر تصمیم گرفتید چیزی بخرید سعی کنید سی روز آن خرید را به تعویق بیاندازید تا متوجه شوید آیا واقعاً آن خرید ضرورت دارد یا خیر.» اگر بعد از سی روز هنوز تمایل شدیدی به خرید آن داشتید، حتماً بخریدش. در غیر این صورت خیر!

7- لیست خرید تهیه کنید

پیش از اینکه به خرید بروید یک لیست خرید برای خود بنویسید و مطابق آن خریدهای لازم را انجام بدهید. چیزهای بیهوه و غیر ضروری را نخرید. تهیه لیست خرید را حتماً امتحان کنید. بعد از مدتی می‌بینید که در هزینه‌هایتان صرفه جویی شده است.

8- شام خوردن در خانه را جایگزین رستوران و غذای بیرون کنید

به این ترتیب هم در هزینه‌ها صرفه جویی می‌کنید هم مطمئن‌تر تغذیه می‌کنید.

اکنون دورانی است که غذا خوردن در بیرون از خانه هم هزینه‌های زیادی به شما تحمیل می‌کند هم واقعاً نمیدانیم از کدام رستوران غذا بگیریم. البته گاهی اوقات هم می‌توانید از بیرون غذا بگیرید. زیاد هم نمی‌خواهد سخت بگیرید.

اگر می‌خواهید دوستان خود را به شام دعوت کنید سعی کنید غذای خانگی درست کنید و آتشی کوچک در حیاط منزل به پا کنید و از کنار یکدیگر بودن لذت ببرید به جایی آنکه هزینه‌های زیاد را صرف غذا رستوران کنید.

• مطلب مرتبط: چطور پول خرج کنیم و پولدار بمانیم؟

9. از مصرف گرایی بپرهیزید

گاهی افرادی برای هر مهمانی و مجلسی که می‌روند لباس نو می‌خرند. به نظر می‌رسد دیگر وقت آن باشد که این رسم و رسومات و چشم و هم چشمی‌های کهنه و نخ نما شده رسیده باشد. سعی کنید لباس‌های قدیمی خود را اگر پاره شده به طرز خلاقانه تعمیر کنید و از خرید لباس اضافه خودداری کنید.

• مطلب مرتبط: چطور سبک زندگی ساده و لذت بخشی داشته باشیم؟

10- برای تفریح کودکان هزینه‌های زیاد را صرف نکنید

کودکان بیش از هر چیزی به شما نیاز دارند نه پول. سعی کنید از همان ابتدای کودکی، کودکتان را به ولخرجی و «هرچه دلش خواست بخرد» ترغیب نکنید. سعی کنید اسباب بازی و وسایل سرگرم کننده‌ای برایشان بخرید که قیمت‌های معقول و پایین دارند مثل پازل، توپ، مکعب روبیک و …

11- مصرف دخانیات را کنار بگذارید

اگر دخانیات مصرف می‌کنید آن را ترک کنید و برای همیشه پول خریدش را ذخیره کنید. مصرف دخانیات نه فقط در دوران مصرف به شما هزینه تحمیل می‌کند، بلکه با آسیب رساندن به سلامتیتان، هزینه‌های جانبی بسیار زیادی دارد. یک بار برای همیشه آن را کنار بگذارید.

12- وسایل کم مصرف را جایگزین پر مصرف‌ها کنید

هر گونه وسایل پر مصرف در خانه‌تان را با کم مصرف‌ها جایگزین کنید مثل لامپ‌ها. اگر از بعضی از وسیله‌ها استفاده نمی‌کنید، آن‌ها را خاموش کنید. مثلاً خیلی‌ها هستند که لپ تاپشان همیشه روشن است. در حالی که از آن استفاده نمی‌کنند. بهینه سازی مصرف راهی خوب برای پس انداز کردن است.

13- از خرید اجناس بی کیفیت بپرهیزید

می گویند: «هیچ ارزانی‌ای بی علت نیست». این جمله درست است. به جای اینکه هر دفعه لباس و کفش ارزان قیمت بخرید، بهترین کیفیت آن را بخرید تا دیگر مجبور نباشید هردفعه هزینه برایش پرداخت کنید. تازه از استفاده وسایل ارزان و بی کیفیت لذت کافی نخواهید برد.

14- حواستان به ماشینتان باشد

آسیب‌های جدی به ماشین و وسایل برقی خانه، می‌تواند هزینه‌های سنگینی روی دستمان بگذارد. پس تا قبل از اینکه دیر شود، سعی کنید آنها را چک کنید که اگر مشکل کوچکی وجود دارد برطرف کنید تا سبب ایجاد آسیب جدی نشود.

• مطلب مرتبط: ۱۰ تکنیک برای آموزش پس انداز به کودکان به صورت اصولی!

یک فرمول‌تر و تمیز برای پس انداز کردن پول!

یک فرمول جالب و قدرتمند برای اینکه پولمان را پس انداز کنیم پول وجود دارد. لزومی ندارد برای استفاده از این فرمول، حتماً پول کافی داشته باشید. با این فرمول می‌توانید با هر سطح درآمد، پولتان را پس انداز کنید.

ما اسم این فرمول را «فرمول 10 درصد به 10 درصد» گذاشته‌ایم.

مثلاً فرض کنید شما یک میلیون تومان درآمد دارید، 10٪ آن یعنی 100 هزار تومان را ابتدا برمی‌دارید و در صندوق پس‌انداز خود می‌گذارید (ترجیحاً یک حساب جدا).

فرض کنیم هزینه‌های ثابت شما 300 هزار تومان باشد؛ و تا پایان ماه 600 هزار تومان برای شما باقی بماند. پس هر روز مجاز هستید 20 هزار تومان خرج کنید. اگر روزانه 10٪ این 20 هزار تومان را پس‌انداز کنید، علاوه بر 100 هزارتومان قبلی، در پایان ماه 60 هزارتومان دیگر پس‌انداز دارید. پس با فرمول فوق در طول یک ماه 160 هزار تومان پس انداز کرده‌اید؛ یعنی 16٪ از حقوق شما که در طول سال می‌شود نزدیک به 2 میلیون تومان.

تازه اگر از 18 هزارتومانی که هر روز مجاز هستید خرج کنید هم مقداری در جیبتان بماند، برای روزهای بعد 10٪ آن با 10 درصدِ 20 هزارتومان جمع می‌شود و شما در طول یک ماه کلی پس‌انداز دارید.
بهره‌مندی از این فرمول، مستلزم رعایت مستمر دو نکته فوق (پس‌انداز 10٪ درآمد + پس‌انداز 10٪ روزانهٔ موجودی کیف پول) است.

آیا پس انداز کنیم یعنی سختی بکشیم؟

وقتی می گوییم لازم است بخشی از پولمان را پس انداز کنیم ، منظورمان این نیست که «کیفیت زندگی خود را کاهش دهید» یا شرایط را سخت کنید.

آموزش پس انداز به کودکان؛ چطور به کودکان پس‌انداز کردن یاد بدهیم؟

بچه‌ها از چهار سالگی به بعد به خوبی مسائل مربوط به امور مالی را می‌فهمند. پس بهتر است به آنها یاد بدهید. پس انداز کردن را از همین سن شروع کنند.

همه ما به‌عنوان افرادی آگاه در امور مالی موظفیم این مسائل و مسئولیت‌های مربوط به آن را به فرزندان خود بیاموزیم.

در واقع ما در دورانی هستیم که برای موفق شدن باید برخی از مسائل را از ابتدا می‌دانستیم و حالا برای اینکه فرزندانمان با مشکلاتی مثل مشکلاتی که خودمان با آن‌ها درگیر هستیم روبرو نشوند، نکاتی را که خودمان در این مسیر آموخته‌ایم را به نسل های بعدی منتقل کنیم تا ببینیم که موفق شده‌اند.

یک تحقیق جالب

چند سال پیش تیم تحقیقاتی دانشگاه کمبریج پژوهش‌هایی را در مورد پرورش عادات مالی در بچه‌ها انجام داد.

نتیجه تحقیقات حاکی از این بود کودکان از سن چهار سالگی متوجه می‌شوند با پول می‌توانند چیزهایی را که دوست دارند بخرند.

آنها در شش سالگی می‌فهمند می‌توانند از عهده خرید کردن محصولی برآیند و در سن هفت سالگی به این موضوع پی می‌برند که می توانند با پولی که در اختیار دارند چیزی بخرند و یا اینکه پول خود را پس انداز کنند.

بنابراین تا قبل از هفت سالگی باید به فکر آموزش پس انداز کردن به کودکان خود باشیم. چون این عادت مالی تا سن هفت سالگی به طور کامل در کودکان شکل می‌گیرد.

بنابراین خیلی مهم است والدین آموزش آشنایی با مفهوم پول را از سنین پایین آغاز کنند.

بدون شک کودکانی که از سنین پایین با مفاهیم صحیح پس انداز کردن و خرج کردن پول توسط والدینشان آشنا می‌شوند، در آینده می‌توانند دارایی‌های خود را بهتر مدیریت کنند و استرس کمتری داشته باشند.

در مقاله‌ای کامل و جامع در مورد آموزش پس انداز به کودکان صحبت کرده‌ایم که لینک آن را در زیر می‌بینید:

سخن پایانی مقاله پس انداز کردن

تلاش کردیم در مورد پس انداز، روش‌هایی به شما آموزش دهیم که کمتر جایی شنیده‌اید و البته این راهکارها، کاملاً کاربردی و موثرند. امیدواریم از خواندن این مقاله لذت برده باشید. شما دوستان عزیز هم اگر راه دیگری برای پس انداز پول سراغ دارید یا می‌خواهید تجربه خودتان را بگویید، می‌توانید برایمان در قسمت کامنت‌ها بنویسید تا سایر دوستان هم استفاده کنند.

دوره جامع پول، نگاه کاربردی و علمی به پول