13 باید و 17 نباید برای تقویت حافظه! عادت‌ها و کارهای مهم

به نظر شما برای تقویت حافظه باید چه کنیم؟

از بچگی فکر می‌کردم مغز ما انسان‌ها مثل یک قهرمان در میان بقیه اعضای بدنمان است و هر موفقیتی که کسب می‌کنیم، به دلیل سختکوشی‌های ذهن است. اما چند ماه پیش و بعد از مطالعه در مورد آن، متوجه شدم اغلب مشکلات ما دقیقا زیر سر همین مغز است! در واقع مغز ما طوری طراحی شده که تا جای ممکن فعالیت کمی داشته باشد، کمتر تلاش کند و انرژی کمتری از بدن بگیرد. به همین دلیل است که همیشه وقتی قرار است کار جدیدی انجام بدهیم ما را از انجام آن منصرف کرده و مجبورمان می‌کند کارهای تکراری و ساده را باز تکرار کنیم.

در هر حال چه بخواهیم از مغز برای رسیدن به موفقیت استفاده کنیم و چه آن را صرفا برای یادگیری و یادآوری نیاز داشته باشیم، باید یک سری راهکار جهت تقویت حافظه را به کار بگیریم. در غیر اینصورت احتمالا با او به مشکل می‌خوریم. با توجه به همین، در این مقاله قرار است با بایدها و نبایدها، کارها و عادت‌هایی که برای تقویت حافظه نیاز است، آشنا بشویم:

——————————————

پیش از اینکه بحث را شروع کنیم، معرفی می کنم: این 3 مقاله خوب در مورد مغز هم برای شما عزیزان نوشته شده است. مطالعه کنید:

مغز انسان چگونه کار می کند؟

مغز انسان چقدر پیچیده است؟

12 حقیقت علمی در مورد یادگیری و مغز

——————————————

نبایدها برای تقویت حافظه 

فعالیت‌هایی که در ادامه مقاله لیست‌شان کرده‌ام، در اصل همان فعالیت‌هایی هستند که باعث کاهش قدرت ذهن، اراده، توان یادگیری و… ما انسان‌ها می‌شوند. احتمالا بعد از خواندن اینها متعجب می‌شوید چرا که اغلبشان جزوی از عادات روتین زندگی‌مان هستند!

1_ چندکارگی یا Multitask

چند بار شده در حین اینکه در حال مشاهده یا شنیدن یک فایل صوتی هستید، تلفن همراهتان را بردارید و پیام‌های واتس‌اپ را چک کنید و در همین حال هم صفحه رایانه را روشن گذاشته و هر از گاهی هم با آن کار کنید؟ بسته به نوع شغل و فعالیت‌تان، مطمئنا شما هم بارها طی روز دچار مولتی تسکینگ یا چندکارگی می‌شوید.

در واقع مولتی تسکینگ به معنای انجام چند فعالیت مختلف به شکل همزمان است. Glenn R. Finney که رئیس بخش موسسه مغز و اعصاب رفتاری است، می‌گوید:

مولتی تسکینگ به معنای انجام چند کار در یک زمان نیست. بلکه شما در این زمان در حال رفت و آمد بین فعالیت‌های مختلف به شکل سریع هستید. این کار باعث کاهش تمرکز شما شده و در دراز مدت در تقویت حافظه شما اثر منفی دارد.

با توجه به این موضوع، پیشنهاد می‌کنم به جای چندکارگی، فعالیت‌های‌تان را با تمرکز تمام انجام دهید. با این کار علاوه بر تقویت حافظه و هوش می‌توانید تمرکز خودتان را بالا برده و البته در طولانی مدت هم زمان بیشتری را ذخیره کنید.

اما چندوظیفه بودن در چه شرایطی بد است و در چه شرایطی اشکالی ندارد؟ به فیلم زیر که بخشی از دوره حرفه‌ای است توجه کنید. پاسخ شما را پیام بهرام پور داده:

2_ دوری از اجتماع!!

  خب راستش زمانی که بین مقالات خارجی به دنبال راهکارهایی برای تقویت حافظه می‌گشتم و به این مورد رسیدم، خودم هم تعجب کردم! طبق گفته محققان، تنهایی و دوری از فعالیت‌های اجتماعی می‌تواند برای تقویت حافظه شما تاثیر عکس داشته باشد. چرا؟

در ادامه این تحقیقات گفته شده که روابط اجتماعی باعث تحریک ذهن انسان می‌شود. در واقع چالش‌هایی که در روابط تجربه می‌کنیم، همان چیزهایی هستند که باعث به حرکت در آمدن مغز ما شده و باعث می‌شوند این عضله تنبل خودش را به حرکت وا بدارد. بنابراین پیشنهاد می‌کنم خودتان را در معرض روابط اجتماعی مختلف در کلاس‌های آموزشی، ورزشی و… قرار بدهید تا این موضوع باعث تقویت هوش و حافظه‌تان شود.

3_ تمرین های بی‌تحرک برای تقویت حافظه

قبلا زمانی که صحبت از تمرین های تقویت حافظه می‌شد، همه حرف از حل کردن جدول می‌زدند. اما امروز وقتی از همین موضوع حرف بزنیم، اغلب افراد می‌گویند ما اپلیکیشن فلان و فلان را روی تلفن همراه‌مان نصب کرده و با آنها کار می‌کنیم! این افراد فکر می‌کنند صرفا جواب دادن به سوالات تستی یا معمایی یک اپلیکیشن موبایل به اندازه کافی روی تقویت حافظه‌شان تاثیر دارد.

نه اینکه کار با این برنامه‌ها بی‌فایده باشد، اما موضوع اینجاست که بخش اعظمی از تمرین های تقویت حافظه با هدف تحرک بدنی انسان انجام می‌شوند. این یعنی زمانی که شما برای انجام تمرین‌ها از دست‌هایتان استفاده می‌کنید، فشار بیشتری به ذهن آورده و بیشتر آن را در معرض رشد قرار می‌دهید. با توجه به همین موضوع، باید به سراغ یک سری تمرین‌های قوی‌تر بروید. مثلا:

حل کردن پازل‌های بزرگ چند صد تکه،

معماهای ریاضی روی کاغذ،

جدول،

نقاشی کردن،

و…

4_ مصرف الکل و استعمال دخانیات 

همین حالا به اندازه کافی در شهرهای بزرگ کشور ریه‌هایمان دود استعمال می‌کنند و فکر می‌کنم دیگر نیاز نباشد به کمک سیگار، قلیان و… دود بیشتری را وارد آن کنیم. در واقع دود و دخانیات به شکل مستقیم روی فعالیت ذهن ما انسان‌ها تاثیر منفی می‌گذارند و مخصوصا در دراز مدت شرایط را به شدت وخیم می‌کنند.

همینطور مصرف الکل برای طولانی مدت و به شکل مداوم تاثیر مشابهی روی ذهن داشته و می‌تواند به شدت تمرین‌های دیگری که برای تقویت حافظه انجام می‌دهید را خنثی کند. بنابراین هر دو اینها را تا جای ممکن محدود و حتی حذف کنید.

5_ خوردن قرص‌های تقویت حافظه! 

همانطور که برای من عجیب بود، شاید برای شما هم عجیب باشد بدانید که بعضی‌ها برای تقویت هوش و حافظه، به جای رفتارهای اصولی رو به قرص‌های شیمیایی می‌آورند. متاسفانه خیلی از این قرص‌ها به دلیل ماده استفاده شده درون‌شان می‌توانند ضررات جبران ناپذیری برای ذهن انسان داشته باشند.

مثلا دسته ای از این قرص‌ها حاوی ماده ریتالین هستند و این ماده هم می‌تواند باعث ایجاد اعتیاد در انسان شود. در هر حال اگر علاقه به تغذیه از این قرص‌ها دارید، پیشنهاد می‌کنم با مشورت پزشک، صرفا از قرص‌های امگا-3 که یک ماده مورد نیاز برای سوخت‌وساز مغز انسان است استفاده کنید. در غیر اینصورت خوردن هیچ نوع ماده دیگری پیشنهاد نمی‌شود.

6_ شنیدن موسیقی بلند

  این روزها شنیدن آهنگ با هدفون یک عادت رایج بین مردم است. حتی در بعضی فروشگاه‌های لوازم جانبی، هدفون‌ها و هدست‌ها نسبت به بلندی صدای‌شان قیمت‌گذاری شده و فروخته می‌شود! اما نکته منفی اینجاست که شنیدن آهنگ با صدای بلند می‌تواند برای تقویت حافظه مضر باشد.

طبق تحقیقات جدیدی که در آمریکا انجام شده، موسیقی با صدای بلند علاوه بر اینکه می‌تواند باعث کاهش قدرت شنوایی انسان شود، ماده خاکستری مغز را از بین برده و آن را دچار خطرات مختلف می‌کند. طبق این تحقیق شنیدن صداهای بلند می‌تواند مغز را از فعالیت‌های طبیعی خودش جدا کرده و آسیب‌های جدی برای آن به وجود بیاورد.

با توجه به این، اگر شنیدن صداهای متوسط برای شما جذاب نیست و حس می‌کنید نمی‌توانید آنها را به خوبی تشخیص دهید، به جای بلندتر کردن صدای آهنگ به یک متخصص شنوایی مراجعه کنید.

7_ استرس 

خب از حق نگذریم این روزها دوری از استرس واقعا شاید کار سختی به نظر بیاید اما در هر حال چه بخواهیم و چه نه، استرس یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که باعث کاهش قدرت حافظه و آسیب‌های جدی به آن می‌شود. طبق تحقیقات، استرس به هیپوکامپوس که قسمتی از دستگاه لیمبیک مغز است آسیب زده و در ادامه حتی منجر به فراموشی می‌شود!

با توجه به این موضوعات باید سعی کنید طی زندگی روزمره تا جای ممکن  با کاهش استرس، آن را مدیریت کنید. علاوه بر استرس، زیاد فکر کردن به گذشته و همینطور حرص خوردن در مورد آینده هم چنین تاثیراتی روی ذهن داشته و باعث جلوگیری از تقویت هوش و حافظه‌تان میشود. بنابراین به شدت مراقب این رفتارهای خطرناک باشید.

نکته: خندیدن و شادی یکی از بهترین تمرین‌هایی است که می‌تواند باعث بهبود شرایط ذهنی و تقویت حافظه شما شود. بنابراین کمی فعالیت‌های شاد و مخصوصا فعالیت‌های اجتماعی را در زندگی روزمره‌تان افزایش دهید.

 حتما بخوانید: چطور شوخ طبع باشیم و دیگران را بخندانیم؟

8_ بی‌توجهی به آرامش تن!

زمانی که صحبت از آرامش می‌شود، خیلی‌ها به فکر خواب می‌افتند. اما در چند سال اخیر راهکاری به اسم مدیتیشن به وجود آمده که به عنوان یکی از بهترین راهکارهای تن آرامی شناخته می‌شود. طبق آخرین تحقیقات به منبع سایت helpguide مدیتیشن می‌تواند باعث درمان بیماری‌های مختلف مثل افسردگی، اضطراب، دیابت، فشار خون و… شود. علاوه بر این مدیتیشن روی بهبود تمرکز، حافظه، هوش و مهارت‌های یادگیری تاثیر مثبت زیادی دارد. همینطور این تحقیقات نشان داده‌اند که مراقبه و مدیتیشن روی افزایش احساس شادی و فعالیت‌های بخش‌ جلویی مغز تاثیرگزارند.

9_ دوری از فضای آموزش

خیلی از دانشجویان بعد از فارغ‌التحصیل شدن و ورود به بازار کار به طور کلی از مسیر آموزش دور شده و حتی خودشان را از خواندن یک کتاب به شکل هفتگی هم محروم می‌کنند. اگر می‌خواهید جزو آن دسته افرادی نباشید که قرار است در آینده دچار مشکلات حافظه می‌شوند، از همین امروز خودتان را به آموزش عادت دهید.

یادگیری علوم و مهارت جدید به شدت روی تقویت حافظه شما تاثیر مثبت داشته و می‌تواند به آن کمک زیادی کند. اگر با فضای آموزش آشنایی کمی دارید، می‌توانید از همین حالا شروع به مطالعه حدود 10 تا 30 صفحه کتاب روزانه کرده و سپس به سراغ دوره‌های آموزشی صوتی یا تصویری بروید. اصلا می‌توانید از دوره‌های رایگان سایت بیشتر از یک نفر مثل دوره رایگان نیلوفر مرداب، هدف گذاری ، خرد زندگی … این عادت سرنوشت‌ساز را شروع کنید. (لیست محصولات رایگان سایت بیشتر از یک نفر)

10_ کم خوری

مغز ما برای اینکه بتواند به بهترین شکل ممکن کار کند، باید به خوبی از نظر غذایی تامین می‌شود. زمانی که صحبت از خوراک می‌شود، اغلب مردم به این فکر می‌کنند که تغذیه روی رشد بدن و… تاثیر می‌گذارد. اما بخش مهمی از تغذیه ما برای تامین انرژی مورد نیاز مغز است و اگر در تغذیه خود کوتاهی کنیم، علاوه بر بدن، به ذهنمان آسیب می‌زنیم.

در این مسیر یکی از موضوعات به شدت آسیب‌زا، رژیم‌های غذایی غیر اصولی است. منظورم آن دسته از رژیم‌هایی است که افراد از اینترنت و بدون مشورت پزشک دریافت کرده و سعی می‌کنند برای کاهش وزن طبق آن رفتار کنند. این رژیم‌ها به دلیل کاهش مواد مورد نیاز بدن در سبد غذایی، ضررهای جبران‌ناپذیر و وحشتناکی به بدن و مغز وارد می‌کنند.

11_ درگیر زندگی روزمره شدن

بیایید نگاهی به زندگی‌مان داشته باشیم. صبح از خواب بلند می‌شویم، طبق عادت بعد از شستن دست و صورتمان به سراغ سفره صبحانه می‌رویم، از مسیر همیشگی به محل کار یا دانشگاه و مدرسه می‌رویم، کارهای همیشگی انجام می‌دهیم، باز از آدرس همیشگی به خانه برمی‌گردیم، در خانه کارهای تکراری انجام می‌د‌‌هیم و…

در واقع این رفتارهای تکراری، حیله‌ای است که خود مغز انسان سازنده آن است! ذهن ما برای اینکه بتواند کمتر تلاش کرده و تصمیمات کمتری بگیرد، زندگی‌مان را با روزمره سازی و تکراری کردن، یکنواخت می‌کند. در این حالت فعالیت بسیار کمتری انجام می‌دهد. اما مشکل اینجاست که مغز هم دقیقا مثل عضلات بدن نیاز به فعالیت مداوم دارد تا بتواند رشد کرده و قوی شود.

این یعنی اگر به دنبال تقویت حافظه هستید، باید از زندگی روزمره‌تان خارج شده و سعی کنید کارهای جدید انجام بدهید. در غیر اینصورت با جلوگیری از رشد مغز، خودتان را در دام بیماری‌های مختلف مثل آلزایمر می‌اندازید. برای شروع می‌توانید مسیری که هر روز از آن برای رفتن به محل کار و دانشگاه استفاده می‌کنید را عوض کنید، همینطور یک عادت جدید، چند تجربه جدید و… بسیار کارساز هستند.

در این مورد، حتما مقالات زیر را بخوانید:

پنج تمرین شگفت انگیز برای تقویت حافظه بدون نیاز به تکنیک و ابزار

بهترین تمرینات کاربردی برای افزایش دقت و تمرکز

14 تمرین جالب برای تقویت حافظه و افزایش کارایی مغز

5 نمونه تمرین ذهن آگاهی برای زندگی روزانه

12_ عادات خواب نامناسب

حتما این ویدئوی TED در مورد خواب را ببینید:

Glenn R. Finney در مورد عادات خواب نامناسب و اهمیت خواب کافی می‌گوید:

زمانی که بدن شما احساس خستگی کند، در واقع مغزتان در حال رنج کشیدن است و این موضوع باعث کاهش تمرکز شما و آسیب به حافظه‌تان می‌شود. اغلب بزرگسالان نیاز به خواب روزانه 8 ساعته دارند و نباید این ساعات را به دلیل مشغله کاری و… کاهش بدهند.

همینطور این شخص اضافه می‌کند اگر طی روز احساس خستگی زیادی می‌کنید، می‌توانید در حد 10 تا 20 دقیقه چرت بزنید. دقت کنید که خواب بیشتر از 40 دقیقه طی روز، برای تقویت حافظه شما اثر عکس دارد.

13_ رژیم غذایی غلط

طبق گفته محققان، رژیم غذایی که در آن ویتامین‌های B، ویتامین‌های D و همینطور اسید فولیک کمی وجود دارد، می‌تواند باعث کاهش عملکرد مغز شده و در دراز مدت به آن آسیب بزند. پیشنهاد می‌شود از رژیم غذایی متعادلی استفاده کنید که حداقل در آن سبزیجات، لبنیات و چربی کافی وجود داشته باشد.

همینطور اگر برای تقویت حافظه‌تان ارزش زیادی قائل هستید، به یک متخصص تغذیه مراجعه کنید تا طبق نیاز بدن شما و البته دیگر عادات زندگی‌تان، یک رژیم غذایی مناسب در اختیارتان بگذارد.

نکته: غذاهای فرآوری شده، نوشابه‌های گازدار و آبمیوه‌های غیر طبیعی و چربی‌های ترانس برای سلامت مغز و تقویت حافظه شما مضر هستند. بنابراین از آنها دوری کنید.

عادت هایی برای تقویت حافظه 

  خب، تا اینجا با حدود 13 تا از نبایدها برای تقویت حافظه آشنا شدیم. در ادامه می‌خواهم به سراغ عادت‌هایی بروم که ایجاد آنها می‌تواند باعث تقویت حافظه و هوش شما شود:

سخن پایانی بایدها و نبایدها برای تقویت حافظه

زمانی که می‌خواستم مقاله راهکارهایی برای تقویت حافظه را بنویسم، تمام سعی‌ام این بود که یک مقاله جامع و کامل در اختیارتان بگذارم. اما اگر قرار است از آن استفاده کرده و تکنیک‌هایش را اجرا کنید، نیاز نیست رویکرد من را در پیش بگیرید!

در واقع با استناد به مثال قدیمی “سنگ بزرگ نشانه نزدن است” پیشنهاد می‌کنم همین حالا خودتان را برای انجام 3 عادت از میان نکات گفته شده در مطلب و همینطور حذف 3 رفتار بد از بین موارد ابتدایی مقاله متعهد کنید. در ادامه و بعد از اجرای اینها به مدت 10 روز، می‌توانید برای افزایش‌شان دوباره اقدام کنید. امیدوارم از مطالعه این مطلب لذت برده باشید. اگر سوالی و نظری در مورد آن دارید، در بخش کامنت ها منتظر شما هستم.

برای تقویت حافظه و هوش چطور آموزش حرفه‌ای ببینیم؟

محصول تازه و فوق‌العاده ما، بالاخره با بهترین کیفیت آماده شد و اکنون در دسترس شماست!

روی تصویر کلیک کنید تا اطلاعات کامل محصول تندخوانی و تقویت حافظه «نوروریدینگ» را در اختیار شما قرار دهیم.

علمی بیاموزید تا موثرتر و سریع‌تر بخوانید…!