چهارده نکته برای مطالعه موثر تر کتاب ها

موریس مترلینگ میگه:
«آدم تنها در بهشت هم باشد، به او خوش نمی گذرد، ولی کسی که به کتاب یا تحقیق علاقه مند است، هنگامی که به مطالعه یا تفکر مشغول است، جهنم، به تنهایی برای او بهترین بهشت هاست»

مطالعه موثر، صبر میخواهد و تمرین و تلاش و آزمون و خطا. بعد از اینکه روش های صحیح تندخوانی و مطالعه را آموختید، نکات تکمیلی زیر را در نظر بگیرید. این نکات هم برای مطالعات روزمره و دلخواه و هم برای مطالعه موثر کتاب های درسی دانشکده و کنکور است.

توی مطالعه موثر، چاپی بهتر از آنلاینه

تبلت ها، کتابخوان ها و دیگر رسانه های آنلاین مثل لپ تاپ، اگرچه جذابند، اما تحقیقات نشان می‌دهد که هنوز هم کتاب های موثرترند.  در یک مطالعه بیش از 90 درصد دانشجویان گفتند کماکان ترجیح می دهند از نسخه چاپی کتاب استفاده کنند تا دیجیتال.

برخی از محققان استدلال می‌کنند که عادت‌هایی مانند اسکرول کردن و کلیک کردن می تواند تاثیر منفی بر تمرکز بگذارد.

علاوه بر این، یک استاد روانشناسی توضیح  می‌دهد که دانش آموزان و دانشجویان برای یادگیری مطالب جدید، نیاز به تکرار بیشتری دارند. برای جلوگیری از خستگی چشم بهتر است روی کتاب نگاه کنند تا لپ تاپ و تبلت.

موزیک گوش کردن خوبه یا نه؟

در حالی که برخی متخصصان معتقدند مطالعه در سکوت به تمرکز بیشتر کمک می کند،  بسیاری محققین دیگر بر این باورند که نواختن انواع خاصی از موسیقی (مانند آهنگسازان قرن 18 از جمله بتهوون) می‌تواند به افراد کتابخوان کمک کند تا بخش‌هایی از مغز خود را درگیر کنند که به آن‌ها در توجه و تمرکز بیشتر کمک می کند.

گوش دادن به موسیقی ممکن است روحیه شما را بهبود بخشد و دیدگاه شما را در مورد مطالعه، تغییر دهد.

قبل از مطالعه ورزش کن

فواید ورزش برای مغز اثبات شده است. مطالعات نشان می‌دهند که توانمندی ذهنی ما به ورزش (حتی ورزش های کوتاه) وابسته است.

چون با ورزش اکسیژن و خون بیشتری به مغز پمپاژ می‌کند. دکتر داگلاس بی.مک کیگ می گوید عرق کردن و ورزش قبل از مطالعه می‌تواند شما را هوشیارتر، متمرکزو سرحال تر کند و شما و قادر به یادگیری اطلاعات جدید در طول جلسه مطالعه پس از ورزش تان خواهید بود.

در بسته فعالیت بدنی که در محصول حرفه ای گنجانده شده، یک سبک زندگی خوب، سالم و سرزنده ورزشی را می آموزید. این نوع سبک زندگی می تواند زندگی کاری و شخصی شما را بهبود ببخشد:

فعالیت بدنی

ریلکس، ریلکس تر...

استرس مانع یادگیری می‌شود. محققان دانشگاه یو سی ال  یافته‌اند که وقتی استرس میگیریم، اثرات آن چند ساعت در بدن ما باقی می ماند و هورمون‌های آزاد کننده را درگیر می‌کند که فرآیند ایجاد و ذخیره‌سازی اطلاعات را مختل می‌کنند.

ریلکس کردن برای جلوگیری از استرس مفید است. می توانید از مدیتیشن هم استفاده کنید.

یادگیری در 20 ساعت؛ چرا ساعات اولیه یادگیری بسیار مهم است؟

اولین کار بعد از بیداری، میتونه ایده خیلی خوبی باشه

مطالعه کردن بعد از یک خواب راحت، می‌تواند به مغز شما کمک کند که مهارت‌های جدید مانند صحبت کردن به یک زبان خارجی یا نواختن ساز را یاد بگیرید. این یکی از راه های مطالعه موثر تر است.

از آنجا که حافظه شما در خواب فرایند استراحت و تثبیت اطلاعات را انجام می دهد، بعد از بیدار شدن، مغزتان آمده است تا اطلاعاتی خوب دریافت کند. بنابراین هرگز بعد از بیدار شدن از خواب، اخبار و چیزهای به درد نخور وارد مغزتان نکنید.

همچنین مرور مطالبی که میخواهید یاد بگیرید، قبل از خواب، به یادگیری وتثبیت بهتر اطلاعات کمک می کند.

تغییر مکان مطالعه خوبه؟

بر خلاف چیزهایی که تاکنون خوانده اید، تغییر مکان مطالعه می تواند به مطالعه بهتر کمک کند.

روانشناس، آقای  رابرت بی جورک پیشنهاد می‌کند که هرچندوقت یکبار به سادگی به یک اتاق دیگر برای مطالعه نقل مکان کنید یا در فضاهای باز و زیبا مطالعه موثر کنید تا تمرکزتان بیشتر شود. اما زیاد شلوغ نباشد.

منحنی فراموشی رو فراموش کن!

منحنی فراموشی، کاهش ضریب نگهداری حافظه انسان از اطلاعات را در طول زمان نمایش می‌دهد. نمودار متعارف منحنی فراموشی نشان می‌دهد که انسان‌ها گرایش دارند که حافظه‌شان را با اطلاعات جدید یادگرفته شده نصف و تقسیم کنند و این را ناخودآگاهانه در طول چند روز یا هفته انجام می‌دهند تا زمانیکه خود آن را مرور کنند.

اگر شما اطلاعات را 100 % یاد گرفته باشید بعد از گذشت 24 ساعت نزدیک به 20 یا 30 درصد از اطلاعات از دسترس شما خارج می شود. اگر شما مروری روی مطلب نداشته باشید هر روز بر این عدد افزوده میشود تا جایی که از 100% مطالب فقط 20 یا 30 درصد آن ها در دسترس ماست. در اینجا مهم ترین اصل یعنی مرور اطلاعات وارد کار میشود.

پس اگر میخواهید یادتان نرود، مرور دوره ای را در دستور کار قرار دهید.

بهترین روش این است: 

1- اولین مرور بلافاصله پس از پایان مطالعه {ترجیحا 20 دقیقه فاصله بدهید}

2- دومین مرور باید 24 ساعت پس از مرور اول انجام بگیرد. تا بدین لحظه شیب فراموشی بسیار کند شده است.

3- سومین مرور 6 روز پس از مطالعه خواهد بود.

شیب فراموشی خیلی کند شده هست! فقط کافی است روز دهم { 4 روز پس از مرور سوم} یک بار دیگر مطالب را مرور کنیم.

بعد از این مرحله تقریبا فراموشی اطلاعات غیر ممکن شده ، اما اگر نیاز دارید زمان بیشتری اطلاعات در ذهن شما باقی بماند در روز 30 ام یک بار دیگر مرور انجام دهید، بعد از مرور چهارم اطلاعات، اطلاعات 30 روز با قدرت عالی در ذهن شما باقی میماند، حال یک بار دیگر آن را مرور کنید، اطلاعات 90 روز دیگر در اختیار شما خواهد بود، بعد از مرور 5 یا 6 اطلاعات تا چندین سال به هیچ وجه از بین نرفته و در یاد شما خواهند بود.

از روش یادآوری فعال استفاده کن

این روش بحث‌برانگیز مطالعه یک موضوع داغ در سال 2009 بود، زمانی که یک استاد روانشناسی مقاله‌ای را منتشر کرد که به دانش آموزان توصیه می کرد بخوانند و به صورت فعال یادآوری کنند.

حافظه فعال به صورت خلاصه این است: اول کتاب را یک دور سریع بخوانید، کتاب را ببندید و هرچیزی که از آن یاد گرفته اید و در ذهن دارید را با صدای بلند تکرار کنید. این فرایند احتمالا به یادگیری بهتر شما کمک می کند.

سیستم جعبه لایتنر را بلدید؟

سباستین لایتنر، دانشمند آلمانی روشی را اختراع کرد که به نام خود او شهرت یافت. این روش مطالعه دانش آموزان را وادار به یادگیری، از طریق تکرار و مرور می کند. این جعبه ، یک جعبه پنج خانه است که برای یادگیری استفاده می‌شود. لایتنر در واقع روش علمی «به یاد سپردن» که بر مبنای آن آموخته‌ها از حافظه کوتاه‌مدت به حافظه بلند مدت منتقل می‌شوند است.

مایند مپ نشه فراموش!

برقراری ارتباط بین بخش های مختلف چیزی که دارید میخوانید، به فهم بهتر مطالب بسیار کمک می کند.

یکی از بهترین راه های برقراری این ارتباط، کشیدن مایندمپ کتاب است.

بعد از مطالعه، مایندمپ یا نقشه ذهنی کتاب را رسم کنید تا مطالب بهتر در یادتان بماند.

آموزش نرم افزار نقشه ذهنی (محصول)

نقشه ذهنی و کاربردهای آن – (mind map)

نقش یک معلم را بازی کن

تحقیقات نشان می‌دهد که افرادی حافظه بهتری دارند که اطلاعات جدیدی را با این امید که باید آن را به فرد دیگری آموزش دهند، یاد می‌گیرند. این امر منطقی به نظر می‌رسد، چرا که معلمان، نه تنها اطلاعات مربوط به خودشان، بلکه مطالبی که به دیگران آموزش می دهند را به خوبی در یاد دارند.

مطالعات همچنین نشان می‌دهند که دانشجویانی که نقش معلم را برای سایر دانشجویان بازی می کنند، به احتمال بسیار زیاد موفق ترند و بیشتر یاد می گیرند. به ویژه در هنگام مواجهه با موضوعاتی مانند خواندن، درک مطلب و  مطالب علمی و آموزشی.

ذهن آگاه باشید

ذهن آگاهی کمک می کند تا مطالب را بهتر به خاطر بسپارید، تمرکز بیشتری داشته باشید و بیشتر به عمق کتاب ها سفر کنید.

در مورد ذهن آگاهی می توانید از لینک های زیر کمک بگیرید:

ضمنا بهتر است حواستان به این موضوع باشد که در طول دوران دوره کردن و مرور کردن ممکن است دچار این خطا شوید که خیلی مطالب را خوب یاد گرفتید. در حالی که در بلندمدت، خیلی از مطالب از یاد شما خواهد رفت. 

دوره ذهن آگاهی در پکیج حرفه ای را مطالعه کنید:

دوره ذهن آگاهی و مدیتیشن

در هنگام مطالعه ، چند وظیفه نباشید

اینکه در هنگام مطالعه بتوانید کارهای دیگری از جمله چک کردن موبایل انجام دهید، یک افسانه است و نشدنی.

تمرکز در هنگام مطالعه باید روی مطالعه باشد.

اگر نمیدانید چرا استفاده از موبایل باید محدود شود، حتماً مقاله زیر را دوباره مطالعه کنید:

اعتیاد به موبایل ؛ اعتیاد عصر حاضر...!

سبک یادگیری تان را دائماً تغییر ندهید

تغییر دائمی سبک مطالعه و یادگیری، شما را گیج می کند. یک سبک مطالعه خوب برای خودتان انتخاب کنید و آن را ادامه دهید. به مرور آن را اصلاح کنید تا بهترین سبکی که می تواند بیشترین بازدهی را به شما بدهد، بیابید.

ما توصیه می‌کنیم که از مسیر خود خارج نشوید و سعی کنید که حواس خود را روی یک سبک خاص قرار دهید، زیرا ممکن است عوض کردن سبک، ارزش این همه زمان تلف کردن را نداشته باشد.