چطور انتخاب‌های درستی داشته باشیم وقتی دنیا پر از حواسپرتی است؟

عادت‌ها به سختی به وجود می‌آیند و به همان سختی هم از بین می‌روند. چطور می‌توانیم از شر عادت‌های بدی که موجب از دست رفتن شغل، سلامتی، دارایی و حتی اطرافیانمان می‌شوند خلاص شویم؟ چطور می‌توانیم عادت خوبی در خود پرورش دهیم تا ما را به سوی شادی و موفقیت سوق دهد؟ تکنیک ترک تدریجی عادت در اینجا کاربرد زیادی دارد.

در سری مقاله‌های عادت، شما می‌توانید بهترین مقاله‌ها را در این زمینه بخوانید. در این مقالات، استراتژی‌هایی را پیدا می‌کنید که عادت‌های بد شما را از بین برده و عادت‌های خوب را جایگزین می‌کند. طوری که آن عادت همیشگی باشد نه اینکه به سرعت محو شود و در زندگی گمش کنید!

عادت‌ها بادآورده نیستند. کمی هم به شخصیت درونی افراد ربط دارند. شخصیت و هوتی که فرد از ابتدای زندگی داشته اما ایجاد عادت‌ها، یک انتخاب است. شما انتخاب می‌کنید عادتی را داشته باشید یا نداشته باشید. عادت‌های خوب کم کم از انجام مداوم کارهای روزمره شکل می‌گیرند.

با گذشت زمان، عادت‌های خوب به کارهای ناخودآگاهی تبدیل می‌شوند که دیگر لازم نیست به انجامش فکر کنید بلکه خودبخود انجامشان می‌دهید. این است که یک عادت را قوی و قدرتمند می‌کند: یعنی وقتی بدون فکر انجامش دهید.

سری مقاله‌های عادت راهکارهای عملی به شما پیشنهاد می‌دهند تا بتوانید با آنها عادت‌های خوب را جایگزین بدها و اشتباه‌ها کنید.

ترک تدریجی عادت: چطور بهترینِ خود باشیم؟

شاید بگویید خب در این مقالات قرار است یاد بگیریم چطور عادت جدیدی برای خود بسازیم اما مشکل من که این نیست. من چاق هستن و می‌خواهم عادت‌های بد خودم را ترک کنم. عادت‌های بدی که موجب چاقی‌ام شده بودند.

چه بخواهید علاقه بیش از حد خود به خوردن غذاهای غیرسالم را ترک کنید چه عادت‌هایی که منجر به حواسپرتی هستند را از بین ببرید، در هر دو صورت ایجاد یک کار روزمره جدید همیشه سخت‌تر از از بین بردن یک عادت قدیمی است.

مثلاً برای شکل دادن به یک عادت جدید، شما باید سری رفتارهای جدیدی ایجاد کنید درحالیکه از بین بردن یک عادت قدیمی فرآیند کاملاً متفاوتی می خوهد. مغز رابطه عادی بین فعل و انفعالات یک کار و نتیجه‌ای که در بر دارد را یاد می‌گیرد.

مثلاً اگر می‌خواهید هرروز یک قرص ویتامین مصرف کنید، بهترین راه این است که قرص‌ها را جایی بذارید که سر راه کارهای روزمره‌تان هستند مثلاً کنار مسواک؛ بنابراین یادمان می‌ماند که هرشب قبل از مسواک زدن یک قرص بخورید.

وقتی از کارهای روزمره کمک بگیرید تا عادت جدیدی ایجاد کنید، کم کم آن رفتار به یک عادت تبدیل می‌شود طوری که دیگر نیاز نیست قبلش به آن یا یادآورش فکر کنید.

البته، از بین بردن یک عادت داستان کاملاً متفاوتی دارد و همه روش انجامش را اشتباه برداشت می‌کنند. مثلاً چارلز دوهینگ، نویسنده کتاب قدرت عادت، عادت بدِ خوردن شیرینی را که وزن آدم را افزایش می‌دهد اینطور توصیف می‌کند: هرروز می‌دید که به طبقه چهاردهم ساختمان دفترش می‌رود تا شیرینی بخرد. وقتی این عادت را بررسی کرد فهمید که اصل کار بخاطر شیرینی‌ها و خوردن آن نیست بلکه او از سلام و علیک و گفتگو با همکارانش در طبقات دیگر (تا به شیرینی فروشی برسد) لذت می‌برد. طوری که انگار آن شیرینی بهانه است و فقط می‌خواهد کاری کند که در کنار کار روزمره‌ی شیرینی خوردن به دوستانش هم سلام و احوالپرسی کند. حالا دیگر به سادگی می‌توانست از شر این عادت خلاص شود.

دوهینگ از این راهکار استفاده کرد که می‌تواند با جایگزینی یک عادت خوب، عادت بدی را از بین ببرد. شاید جایگزینی شیرینی‌ها با حرف زدن با دوستان برای دیگ مفید بود اما اگر شما مثل من کسی باشید که عاشق شیرینی است چه؟ به چنین فردی که نمی‌توان گفت بجای شیرینی خوردن با دوستانت در محل کار حرف بزن! خب، معلوم است که یک فرد، عاشق شیرینی، شیرینی را ترجیح می‌دهد!

در کتاب «قله» از اندرس اریکسن و ترجمه «پیام بهرام پور»، از تحقیقات شگفت انگیز پیرامون موفقیت و تخصص در هر کاری، رمزگشایی شده است:

کتاب قله 

تکنیک ترک تدریجی عادت

این روش در جاهایی سودمند است که جایگزینی عادت خوب بجای بد، نتیجه نخواهد داد. برای ترک تدریجی عادت ها شما باید چند مرحله را پشت سر بگذارید:

1- نوشتن

برای به کار گیری این تکنیک، اول آن رفتاری که می‌خواهید دیگر انجامش ندهید را مشخص کنید. مثلاً می گویید من دیگر نمی خوام خوراکی‌های شکردار بخورم. حالا کسی که انقدر عاشق شیرینی جات است، نمی‌تواند یکدفعه خوردن هرچه شیرینی جات هست را ترک کند. پس بهتر است به یک مورد کوچک‌تر فکر کنید. مثلاً چیزی که اصلاً دلتان برایش تنگ نمی‌شود و می‌تواند برای همیشه در رژیم غذاییتان حذف شود. این موضوع مهم است چون اگر از چیز ساده و کوچک شروع کنید، یک فرآیند زنجیره‌ای را شروع خواهید کرد.

2- صبر کنید!

اگر می‌خواهید بهترینِ خود باشید، کمی صبر کنید! اسمش هم هست: ترک تدریجی عادت!

متاسفانه، اشتباهی که بیشتر آدم‌های باانگیزه می‌کنند این است که وقتی می‌خواهند بگویند «من این کار را انجام نمی‌دهم» به سراغ لقمه بزرگتر از دهنشان می‌روند! مثلاً من پاستیل دوست ندارم. از بچگی هم حالت شل و لزج پاستیل برایم ناخوشایند بود. وقتی بزرگتر شدم گاهی پاستیل می‌خوردم اما اگر می‌خواستم چیزی را از لیست رژیمم حذف کنم، مسلماً پاستیل بهترین گزینه بود چون حتی دلم هم برای خوردنش تنگ نمی‌شد. حالا دیگر پاستیل نمی‌خورم و نخواهم خورد!

چنین تمرینی در کارهای دیگر هم همینطور است. مثلاً اگر خیلی از اینترنت کامپیوتر خود استفاده می‌کنید و مدام در حال گشت و گذار در سایت‌های گوگل هستید، می‌توانید از این به بعد این گشت و گذار را با موبایل (که مسلماً برای شما که همیشه از کامپیوتر استفاده می‌کردید سختتر است) انجام دهید. همین باعث می‌شود کمی کمتر به سراغ این عادت بد بروید و کم کم هم ترکش کنید.

بعد از اینکه رفتار مورد نظر را پیدا کردید و خواستید ترکش کنید، (نخوردن یک شیرینی یا ترک یک عادت که موجب حواسپرتی است) بهترین کار، نوشتنِ آن است. آن را بنویسید و در کنارش تاریخی که شروع به ترک آن کردید را هم یادداشت کنید. این نوشتن، مثل ثبت کردن می‌ماند. حالا مدرکی دارید که به شما می‌گوید: دیدی همیشه می‌گفتی نمی تونم؟ حالا دیگه نمی خوای انجامش بدی!

وقتی تک تک روزها، انجام ندادنش را پیگیری کنید، قدم آخر می‌شود صبوری! این تغییر نیاز به زمان دارد. هر چند ماه یک بار لیست کارهایی که ترکشان کردید را بررسی کنید. من خودم در تقویم روز مشخصی را برای بررسی آنها علامت زدم. باید هر 6 ماه آنها را چک کنم. حالا وقتی که آماده شدید ببینید دیگر چه کارهایی می‌توانید انجام دهید.

نوبت عادت بعدی است که می‌خواهید ترکش کنید. یادتان باشد، کاری که اصلاً دلتان برایش تنگ نمی‌شود. مثلاً من بعد از نخوردن پاستیل، تصمیم گرفتم نوشابه را کنار بگذارم. وقتی هم می‌خواستم یکی از نرم افزارهای رسانه‌های اجتماعی را ترک کنم، تصمیم گرفتم فیس بوک را انتخاب کنم. خیلی هم واردش نمی‌شدم و می‌دانستم دلم اصلاً برایش تنگ نمی‌شود. پس از موبایل حذفش کردم و حالا باید از کامپیوتر واردش می‌شدم که واقعاً در حد موبایل در دسترس نبود.

اگر تعهدتان زیاد از حد بنظر می‌آید، پس زیاده روی کرده‌اید. کمال گرایی نکنید! شما با گام های کوچک و کم هم می توانید به نتیجه برسید. گام‌هایی که برمیدارید باید طوری بنظر برسند که انگار هیچ زحمتی نکشیدید اما در عین حال چیزی باشد که با گذر زمان از شرش خلاص شده و به خودتان افتخار کنید. عادت شما حتماً نباید در مورد خوردن یا استفاده از تکنولوژی باشد. این تکنیک برای هر حواسپرتی که دورمان داریم و جلوی رسیدن به هدف‌هایمان را می‌گیرد نتیجه می‌دهد.

فرآیند ترک عادت ممکن است سال‌ها طول بکشد اما ترک تدریجی عادت، تکنیک موثری است که باعث می‌شود کارهای غیرضروری را دیگر انجام ندهید. گاهی اوقات من به کارهایی غیرسالمی که انجام می‌دادم نگاه می‌کنم. حالا آنها دیگر کنترل زندگی من را به دست ندارند. من هم به خودم افتخار می‌کنم و می‌خواهم هربار عادت‌های بد جدیدی را پیدا کنم که با ترک آن‌ها می‌توانم یک قدم به هدفم نزدیکتر شوم.

اگر می خواهید عادت های بد خود را کنار بگذارید،

باید ابتدا به این باور برسید که شما می توانید.

محصول خودباوری در این زمینه کمک زیادی به شما می کند.

آموزش تقویت و افزایش عزت نفس و خودباوری